Episode 01 - Chapter 13 - Canto on Hanuman setting Lanka afire.
Chapter 13 – Canto on Hanuman setting Lanka afire - இலங்கை எரியூட்டுப் படலம்
The Aadhi Kaavya shows Hanuman thinking through what he had accomplished and what more, he thinks, he should do – strategic review:
वनम् तावत् प्रमथितम् प्रकृष्टा राक्षसा हताः |
बल एक देशः क्षपितः शेषम् दुर्ग विनाशनम्
vanam taavat pramathitam prakR^iShTaa raakShasaa hataaH |
bala eka deshaH kShapitaH sheSham durga vinaashanam
I have demolished the garden. I have killed the great Rakshasas. I destroyed a part of the army. The demolition of the fort remains."
दुर्गे विनाशिते कर्म भवेत् सुख परिश्रमम् |
अल्प यत्नेन कार्ये अस्मिन् मम स्यात् सफलः श्रमः
durge vinaashite karma bhavet sukha parishramam |
alpa yatnena kaarye asmin mama syaat saphalaH shramaH
When the fort gets destroyed, (durge vinaashite) Rama’s rask would be less rigorous. Even with a small effort in this task, the outcome will be fruitful."
Kamban does not speak of any such strategic thinking on the part of Hanuman before he sets about setting Lanka on fire.
கொடியைப்பற்றி, விதானம் கொளுவி, தான்
நெடிய தூணைத்தழுவி, நெடுஞ் சுவர்
முடியச் சுற்றி,முழுதும் முருக்கிற்றால்-
கடிய மாமனைதோறும் கடுங் கனல்.
The fire set by Hanuman – via his blazing tail – burnt down the splendid residences of Lanka – systematically and completely:
“The roaring blaze from Hanuman’s tail caught the fluttering flags (over the palatial residences) first, incinerating the terraces next, enveloping the walls thence and completely destroyed – those outstanding edifices.
The fire caused a commotion – people fleeing - directionless and making a deafening outcry.
வாசல்இட்ட எரி மணி மாளிகை
மூச முட்டி, முழுதும்முருக்கலால்,-
ஊசலிட்டென ஓடி,உலைந்து உளை
பூசலிட்ட-இரியல்புரம் எலாம்.
Ignited at the entrance of the residences, the fire engulfing the whole of those magnificent aboves, drove the residents out on the streets, fleeing aimlessly – back and forth, their grieving outcry causing a huge tumult.
வானகத்தைநெடும் புகை மாய்த்தலால்,
போன திக்குஅறியாது புலம்பினார்-
தேன் அகத்தமலர் பல சிந்திய
கானகத்து மயில்அன்ன காட்சியார்
Lovely women lamented and wandered aimlessly – like lovely wild peacocks in distress – not knowing where their spouses disappeared in the fire-fed smoke that rose sky-high.
கூய்,கொழும் புனல், குஞ்சியில், கூந்தலில்,
மீச்சொரிந்தனர், வீரரும், மாதரும்;
ஏய்த்ததன்மையினால், எரி இன்மையும்,
தீக்கொளுந்தினவும், தெரிகின்றிலார்.
As the roaring fire caught the tresses of both females and males, they tried to douse it with water; but, as the colour of the hair – fiery red - was indistinguishable from the fire, they stood confounded. குஞ்சி would connote the tresses of males; கூந்தல் would be feminine.
இல்லில்தங்கு வயங்கு எரி யாவையும்,
சொல்லின் தீர்ந்தன போல்வன, தொல் உருப்
புல்லிக்கொண்டன-மாயைப் புணர்ப்பு அறக்கல்லி, தம்இயல்பு எய்தும் கருத்தர்போல்.
Fire, the element, because of the fear-driven moderation born out of Agni’s subjugation by Ravana, was well under control and subdued in Lanka – till Hanuman’s tail was set afire. With the command of Ravana for setting fire to Hanuman’s tail, fire took it as a licence to free itself from that fear-driven subjugation – and roared freely and wholly. This was like the Realisation of Atma in highly evolved souls, suffused and subdued by the darkness of non-knowledge (ajnaana), getting into its own deliverance, once that darkness and non-knowledge are lifted, by that soul’s inner command.
ஆயது அங்குஓர் குறள் உரு ஆய், அடித்
தாய் அளந்து,உலகங்கள் தரக் கொள்வான்,
மீ எழுந்தகரியவன் மேனியின்,
போய் எழுந்துபரந்தது-வெம் புகை.
The dense clouds of smoke rising into the heavens, looked like the Trivikrama, (who measured the earth with one foot, the skies with another and sought Mahabali’s head for the third.). Allegory-the dark colour of the smoke clouds and their rise to touch the sky looked like the Trivikramavataara of Sri Maha Vishnu, following his Vamanavataara.
நீலம்நின்ற நிறத்தன, கீழ் நிலை
மாலின் வெஞ்சின யானையை மானுவ;
மேல் விழுந்துஎரி முற்றும் விழுங்கலால்
தோல் உரிந்துகழன்றன, தோல் எலாம்.
As the fire burnt the dark skin of the elephants, these resembled the magnificent Iravatham of Indra that had white skin.
பொடித்துஎழுந்து பெரும் பொறி போவன
இடிக் குலங்களின்வீழ்தலும், எங்கணும்
வெடித்த; வேலை வெதும்பிட, மீன் குலம்
துடித்து, வெந்து,புலர்ந்து, உயிர் சோர்ந்தவால்.
As the lumpy sparks were sprayed into the sea, huge schools of fishes got seared and died.
பருகு தீமடுத்து, உள்ளுறப் பற்றலால்,
அருகு நீடிய ஆடகத்தாரைகள்
உருகி, வேலையின்ஊடு புக்கு உற்றன,
திருகு பொன்நெடுந் தண்டின் திரண்டவால்.
As the raging, all-‘drinking’ inferno melted the gold that the palatial residences of Lanka were wrought with, the molten gold flowed into the seas and settled down, with cooling, as huge ‘twisted’ blocks of the metal in the sea bed. திருகு பொன் நெடும் தண்டின் திரண்ட = collected as twisted, large blocks of gold.
உரையின்முந்து உலகு உண்ணும் எரிஅதால்,
வரை நிவந்தனபல் மணி மாளிகை
நிரையும் நீள்நெடுஞ் சோலையும் நிற்குமோ ?
தரையும் வெந்தது,பொன் எனும் தன்மையால்.
As the fire had the potency to incinerate the whole world before one said “OH!”, would the towering, gem-set and glittering residences and the cool groves withstand it? The floor also got burnt and melted – as it was all gold.
பேயமன்றினில் நின்று, பிறங்கு எரி,
மாயர் உண்ட நறவுமடுத்ததால்;
தூயர் என்றிலர்வைகு இடம் துன்னினால்,
தீயர்;அன்றியும், தீமையும் செய்வரால்.
Good men, when they enter the domain of the wicked, would be afflicted with wickedness themselves. Fire is considered divine and benevolent. But in the raging fire of Lanka, the flames did not spare the intoxicating spirits that the Rakshasas had left as left-overs and (thus drunk and intoxicated) went on with their (vile) destruction.
ஊனில்ஓடும் எரியொடு உயங்குவார்,
'கானில் ஓடும்நெடும் புனல் காண்' எனா,
வானில் ஓடும்மகளிர் மயங்கினார்,
வேனில் ஓடு அருந்தேரிடை வீழ்ந்தனர்.
Women, fleeing the fire and rising into the sky, with their skin and flesh seared, looking down at the mirage created by the intense heat, fell down into the inferno again. பேய்த்தேர் = mirage.
Some of the virtuous Rakshasa women, having lost their husbands in the battles with Hanuman, considered the present fire as an appropriate platform for committing ‘sati’.
'நல் கடன்இது; நம் உயிர் நாயகர்
மற்கடம் தெறமாண்டனர்; வாழ்வு இலம்;
இல் கடந்து இனிஏகலம் யாம்' எனா,
வில் கடந்தநுதல் சிலர் வீடினார்.
Some of the Rakshasa women, with foreheads excelling the bent bow in shape, grieving the demise of their husbands killed by Hanuman, resolved not to step out of their homes as widows, thought they shall not stay alive and used the raging fire for committing ‘sati’.
கார் முழுக்க எழும் கனல் கற்றை போய்
ஊர் முழுக்கவெதுப்ப உருகின;
சோர் ஒழுக்கம்அறாமையின், துன்று பொன்
வேர் விடுப்பதுபோன்றன, விண் எலாம்.
As the intense heat from Lanka’s blaze rose heavenwards and melted Indra’s golden city – Amaravati - and the molten cascades of gold falling earthwards looked as if the sky was growing numerous roots of gold growing down to the earth.
நெருக்கி மீ மிசை ஓங்கு நெருப்பு அழல்
செருக்கும் வெண்கதிர்த் திங்களைச் சென்று உற
உருக்க,மெய்யின் அமுதம் உகுத்தலால்,
அரக்கரும் சிலர்ஆவி பெற்றார் அரோ.
As the leaping flames, reaching the moon, melted the moon, the melt, the divine nectar Amritam, dripped down on Lanka; some of the dead Rakhsasas on whom this dripped, came alive again.
(Melting the moon produces Amritam! Because moon was the product of the churning of thirupparkadal.)
பருதி பற்றி நிமிர்ந்து எழு பைங் கனல்,
கருகி முற்றும்எரிந்து, எழு கார் மழை,
அருகு சுற்றும்இருந்தையதாய், அதின்
உருகுபொன்-திரள் ஒத்தனன், ஒண் கதிர்.
The heat from the Lanka blaze rose right upto the orb of the sun; enroute, these completely burnt and charred the rain clouds. The sunshine reflecting on these charred clouds resembled a brilliant collection of molten gold.
எழுந்துபொன்தலத்து ஏறலின், நீள் புகைக்
கொழுந்து சுற்ற,உயிர்ப்பு இலர், கோளும் உற்று
அழுந்துபட்டுளர்ஒத்து, அயர்ந்து, ஆர் அழல்
விழுந்துமுற்றினர்-கூற்றை விழுங்குவார்.
Rakshasas, ones who could even devour the God of Death, who tried to free themselves from this inferno by rising skywards were suffocated by the dense smoke enveloping them and unable to breathe, fell down dead.
(This set of verses bring out the inborn skill of Rakshasas to levitate and travel in whichever directions they pleased, including rising skywards.)
அகருவும் நறுஞ் சாந்தமும் முதலிய, அனேகம்
புகல் இல் நல் மரத்து உறு வெறி, உலகு எலாம் போர்ப்ப,
பகரும் ஊழியில் கால வெங் கடுங் கனல் பருகும்
மகர வேலையின், வெந்தன-நந்தனவனங்கள்.
Like the all-destroying end-of-the-world fire engulfing and destroying the worlds, the inferno from Hanuman’s tail completely destroyed all the rich, green, cool groves of Lanka; as these incinerated, the fragrance from the Akhil and Sandal trees that got burnt, engulfed the whole world.
மினைப்பரந்து எழு கொழுஞ் சுடர் உலகு எலாம் விழுங்கி,
நினைவு அரும்பெருந் திசை உற விரிகின்ற நிலையால்,
சினைப்பரந்து எரி சேர்ந்திலா நின்றவும், சில வெங்
கனல் பரந்தவும்,தெரிகில-கற்பகக் கானம்.
As the raging fire scorched the groves of divine Karpaga trees (brought by the Rakshasas from the celestial victories), those trees having their innate rAadhiance, it was not possible to distinguish those that were burning from those that were glowing by themselves.
The Aadhi Kaavya says that Hanuman spared the palace of Vibhishana; It also narrates the destruction of abodes of important counsellors and kin of Ravana individually.
वर्जयित्वा महातेजा विभीषणगृहम् प्रति
varjayitvaa mahaatejaa vibhiiShaNagR^iham prati |
Kamban has no room for that exceptional conduct on the part of Hanuman nor time for a detailed tour of the destruction of VIP abodes.
மிக்க வெம் புகை விழுங்கலின், வெள்ளியங்கிரியும்,
ஒக்க,வெற்பினோடு; அன்னமும் காக்கையின் உருவ;
பக்க வேலையின்படியது, பாற்கடல்; முடிவில்
திக்கயங்களும்கயங்களும் வேற்றுமை தெரியா.
As the all-engulfing dense smokes spread everywhere, the crystal-white Kailasa Mount assumed the colour of black, like other ordinary hills. The pristine white swans resembled crows. Thirupparkadal assumed the colour of the other dark-hued seas. The Dig Gajas, the divine white elephants that guard the eight directions, looked like ordinary elephants – dark.
The plight of mothers with infants and babies: They could be Rakshasas, but they are mothers!
மருங்கின்மேல் ஒரு மகவு கொண்டு, ஒரு தனி மகவை
அருங் கையால்பற்றி, மற்றொரு மகவு பின் அரற்ற,
நெருங்கினாரொடுநெறி குழல் சுறுக் கொள நீங்கிக்
கருங் கடல்தலைவீழ்ந்தனர், அரக்கியர் கதறி.
Mothers – one baby in the hip, one hand-held and another following, accompanied by other kin, with their tresses in flame, ran screaming and fell into the roaring sea.
(Fleeing from one death chasing, embracing another!)
வில்லும், வேலும், வெங் குந்தமும் முதலிய விறகாய்
எல்லுடைச் சுடர்எனப் புகர் எஃகு எலாம் உருகி,
தொல்லை நல்நிலை தொடர்ந்த, பேர் உணர்வு அன்ன தொழிலால்
சில்லி உண்டையின் திரண்டன படைக்கலச் சாலை.
In the armouries of Lanka, various weaponry – bows, spears and lances had their wooden components charred; the steel melted and became metallic balls – referred with an allegory: like the living beings, when they attain enlightenment, realise their indivisible origin.
வெருளும் வெம் புகைப் படலையின் மேற்செல வெருவி,
இருளும் வெங்கடல் விழுந்தன, எழுந்தில, பறவை;
மருளின் மீன்கணம் விழுங்கிட, உலந்தன-மனத்து ஓர்
அருள் இல்வஞ்சரைத் தஞ்சம் என்று அடைந்தவர் அனைய.
As the smouldering smoke frightened them and with fear of flying (to escape the scorch), flocks of poor birds plunged into the seas and found a watery grave – like those seeking refuge from one threat, finding only a cruel, murderous, uncompassionate person.
The roaring fire arrives into Ravana’s magnificent palace:
நீரைவற்றிடப் பருகி, மா நெடு நிலம் தடவி,
தாருவைச் சுட்டு,மலைகளைத் தழல்செய்து, தனி மா
மேருவைப் பற்றிஎரிகின்ற கால வெங் கனல்போல்,
ஊரை முற்றுவித்து,இராவணன் மனை புக்கது- உயர் தீ.
Drying all water-bodies around, covering all the lands with their destructive fury, charring all the greenery, smoldering the hills – comparable with the vadavaamukhagni that would not spare even the divine, majestic Mount Meru – after consuming all of Lanka, the inferno reached into the splendid abode of Ravana.
சூழும் வெஞ்சுடர் தொடர்ந்திட, யாவரும் தொடரா
ஆழி வெஞ்சினத்து ஆண் தொழில் இராவணன் மனையில்-
ஊழி வெங் கனல்உண்டிட, உலகம் என்று உயர்ந்த
ஏழும்வெந்தென-எரிந்தன, நெடு நிலை ஏழும்.
As the raging flames engulfed the palace of Ravana – the one who was possessed of a fury and valour as deep and overwhelming as the seas – they destroyed all the magnificent seven stories of that palace – as the fire at the end-of-the world destroyed the seven worlds.
பொன் திருத்தியது ஆதலால், இராவணன் புரை தீர்
குன்றம் ஒத்துஉயர் தட நெடு மா நிலைக் கோயில்,
நின்று துற்று எரிபருகிட, நெகிழ்வுற உருகி,
தென் திசைக்கும்ஓர் மேரு உண்டாம் என, தெரிந்த.
As Ravana’s grand and tall palace, wrought of purest of pure gold, was consumed by the flames, the melted golden lump collection resembled a replica of Mount Meru in the south.
Ravana and his entourage flee the palace – in his Pushpaka Vimana:
அனையகாலையில் அரக்கனும், அரிவையர் குழுவும்,
புனை மணிப்பொலி புட்பக விமானத்துப் போனார்;
நினையும்மாத்திரை யாவரும் நீங்கினர்; நினையும்
வினை இலாமையின், வெந்தது, அவ் விலங்கல்மேல் இலங்கை.
Ravana and his queens and other women fled the fire engulfing their abode, aloft Ravana’s Pushpaka Vimana. As the poor city (sans residents) could not move likewise as it may have wished, that grand city perching on a magnificent hill,** got incinerated.
** References to this hill – Trikuta hill – would indicate that Ravana’s Lanka was astride today’s Trincomallee (திருகோணமலை). Also known as Dakshina Kailasam as it lies in exactly the same longitude as Mount Kailas.
ஆழித்தேரவன் அரக்கரை அழல் எழ நோக்கி,
'ஏழுக்கு ஏழ் எனஅடுக்கிய உலகங்கள் எரியும்
ஊழிக் காலம்வந்து உற்றதோ ? பிறிது வேறு உண்டோ ?
பாழித் தீச் சுடவெந்தது என், நகர் ?' எனப் பகர்ந்தான்.
Ravana, enraged, enquired of the accompanying Rakshasas: “Did the end of the seven worlds by the all destroying fire arrive? Or, is this anything else? What caused this destructive fire that had devastated the City?”
கரங்கள்கூப்பினர், தம் கிளை திருவொடும் காணார்,
இரங்குகின்ற வல்அரக்கர் ஈது இயம்பின்; 'இறையோய் !
தரங்க வேலையின்நெடிய தன் வால் இட்ட தழலால்,குரங்கு சுட்டதுஈது' என்றலும், இராவணன் கொதித்தான்.
The Rakshasas, with folded hands, having already lost their wealth and kin and steeped in grief, responded thus: “Oh! Lord! This (all consuming) fire was caused by the monkey whose tail – longer than the endless seas – was set afire.” (They paused there and the words ‘by you, my lord’ would not exit for fear of retribution.) Listening, Ravana boiled over.
'இன்று புன்தொழில் குரங்குதன் வலியினால், இலங்கை
நின்று வெந்து,மா நீறு எழுகின்றது; நெருப்புத்
தின்றுதேக்கிடுகின்றது; தேவர்கள் சிரிப்பார்;
நன்று ! நன்று! போர் வலி' என, இராவணன் நக்கான்.
Ravana sneered with derision: “Well! Well! Admirable is our battle might! Now, a monkey given to pathetic skills, had caused the burning of Lanka into ashes; the fire belches with its all-devouring destruction. The celestials would derisively laugh at us. “
தேக்கிடுகின்றது = belching, burping.
உண்டநெருப்பைக்
கண்டனர்பற்றிக்
கொண்டு அணைக'என்றான்-
அண்டரைவென்றான்.
Ravana, the vanquisher of all the celestials, commanded: “Fetch that Fire (Agni) that had consumed all this.” (Agni, along with all the other Devas, was subjected by Ravana. He was not supposed to have ventured into this transgression and deserved a due punishment. Ravana ordered him to be brought up for that ‘retribution’.)
உற்றுஅகலாமுன்.
செற்ற குரங்கைப்
பற்றுமின்'என்றான்-
முற்றும்முனிந்தான்.
Ravana continued to command: “Before it gets away, get hold of and bring that criminal monkey.”
சார் அயல்நின்றான்,
வீரர்விரைந்தார்;
'நேருதும்' என்றார்;
தேரினர்சென்றார்.
Those standing beside Ravana, receiving his command, muttering compliance, sped on their task.
The preceding three verses and several that would follow later are categorized as வஞ்சித்துறை verses – with four lines with two phonetic components each நான்கு குறளடி (இரு சீர் அடிகள்). The staccato rhyme is captivating.
நீர் கெழுவேலை நிமிர்ந்தார்;
தார் கெழு தானைசமைந்தார்;-
போர் கெழு மாலைபுனைந்தார்
ஓர் எழுவீரர்-உயர்ந்தார்.
Seven amongst those standing with Ravana, the most valourous ones, assuming a battle-mode and mobilizing an appropriate army, set out on that task (of arresting Hanuman.)
விண்ணினை,வேலை விளிம்பு ஆர்
மண்ணினை, ஓடிவளைந்தார்;
அண்ணலை நாடிஅணைந்தார்;
கண்ணினின் வேறுஅயல் கண்டார்.
The scouting warriors searched all around. They found Hanuman.
'பற்றுதிர்! பற்றுதிர் !' என்பார்;
'எற்றுதிர் !எற்றுதிர் ! என்பார்;
முற்றினர்,முற்றும் முனிந்தார்;
கற்று உணர்மாருதி கண்டான்.
“Hold him! Hold Him!” some shouted. “Thrash him! Thrash him!” others screamed. They surrounded Hanuman. The learned Maruti confronted them.
ஏல்கொடுவஞ்சர் எதிர்ந்தார்;
கால்கொடுகைகொடு, கார்போல்,
வேல்கொடுகோலினர்; வெந் தீ
வால்கொடு தானும்வளைந்தான்.
The vengeful Rakshasas assaulted Hanuman – with spears, hands and legs. Hanuman entwined all of them with his blazing tail.
பாதவம்ஒன்று பகுத்தான்;
மாதிரம் வாலின்வளைத்தான்;
மோதினன்;மோத, முனிந்தார்
ஏதியும் நாளும்இழந்தார்.
Encircling all of them with his tail, Hanuman picked up a tree and thrashed the Rakshasas. They all lost them weaponry – and their lives as well. பாதவம் = tree.
தோற்றினர் துஞ்சினர் அல்லார்
ஏற்று இகல்வீரர், எதிர்ந்தார்;
காற்றின் மகன்,கலை கற்றான்,
கூற்றினும் மும்மடி கொன்றான்.
Those who survived Hanuman’s assault, they mounted an attack on him. Hanuman killed all of them – like the God of Death, to the power of three(??).
தோய்த்தனன் வால்; அது தோயக்
காய்ச்சின வேலைகலந்தார்,
போய்ச் சிலர்பொன்றினர் போனார்
'ஏச்சு' என,மைந்தர் எதிர்ந்தார்.
Hanuman dipped his blazing tail into the sea and that made the sea simmer. Some of the vanquished Rakshasas ended in that simmering watery grave. The surviving few warriors, considering that it would he humiliating for them to follow those who drowned, resolved to join battle with Hanuman.
சுற்றின தேரினர் தோலா
வில் தொழில்வீரம் விளைத்தார்;
எற்றினன்மாருதி; எற்ற,
உற்று எழுவோரும்உலந்தார்.
The surviving warriors surrounded Hanuman and did fierce battle with him. Hanuman just trampled and kicked them and all of them – the spirited seven warriors** – also lay dead.
** Connotes the seven valourous ones that volunteered to battle Hanuman – earlier verse.
Sage Valmiki presents a Hanuman deeply engrossed in a penitent introspection over the destruction that he had caused:
तस्य अभूत् सुमहान् त्रासः कुत्सा च आत्मनि अजायत |
लन्काम् प्रदहता कर्म किंस्वित् कृतम् इदम् मया
tasya abhuut sumahaan traasaH kutsaa ca aatmani ajaayata |
lankaam pradahataa karma ki.nsvit kR^itam idam mayaa
Great anxiety entered his mind and there arose in him a feeling of self-contempt. He said to himself "What an reproachful act has been done by me in burning Lanka."
Back to Kamban:
விட்டுஉயர் விஞ்சையர், 'வெந் தீ
வட்ட முலைத் திருவைகும்
புள் திரள்சோலை புறத்தும்
சுட்டிலது' என்பதுசொன்னார்.
The vidhyadharas who fled the inferno and moved heavenwards, awestruck, exclaimed among themselves: “The all-consuming fire did not touch the grove where Sri Piratti is captive.”
வந்தவர்சொல்ல மகிழ்ந்தான்;
வெந் திறல்வீரன் வியந்தான்;
'உய்ந்தனென்'என்ன, உயர்ந்தான்,
பைந்தொடிதாள்கள் பணிந்தான்.
Hearing the Vidhyadharas’ acclaim, Hanuman was immersed in joy and awe. “I was spared of the sin (of causing any harm to Sri Priatti).” Then rising from there, he arrived at Sita’s presence and paid obeisance to her.
Kamban’s version does not seem to be elevating for Hanuman here. Hanuman becomes aware of what could have happened to Sita, only when he listens in into the conversation by the Vidhyadharas and that consciousness is all brevity – for a poet who invests scores of verses on just meandering scenes.
The Aadhi Kaavya, on the other hand, invests fourteen captivating slokas, presenting Hanuman’s penitence and self-flagellation, worrying about what could have happened to Sita – all due to his misadventure (of setting Lankan on fire). At one point, Hanuman ponders an appropriate salvation for his (mis)adventure – immolating himself in the same fire:
किम् अग्नौ निपतामि अद्य आहोस्वित् वडवा मुखे |
शरीरम् आहो सत्त्वानाम् दद्मि सागर वासिनाम् ||
kim agnau nipataami adya aahosvit vaDavaa mukhe |
shariiram aaho sattvaanaam dadmi saagara vaasinaam
"Shall I jump into fire now or into vadavaamukhaagni? Or shall I give up my body as a feed to the marine animals?"
Back to Kamban:
பார்த்தனள், சானகி, பாரா
'வேர்த்து எரிமேனி குளிர்ந்தாள்,
'வார்த்தை என்?' 'வந்தனை' என்னா,
போர்த்தொழில் மாருதி போனான்.
Seeing Hanuman safe and sound, Sita, relieved of her feverish anxiety, was comforted and cooled. She enquired of Hanuman: “Is there anything for me to say?” Hanuman responded: “I pray to thee (and take leave)”. The valourous Maruti then took off.
Paradoxical brevity again from Kamban. The Aadhi Kaavya presents a more decently spaced interlocution between Sita and Hanuman in this very context.
தெள்ளியமாருதி சென்றான்;
கள்ள அரக்கர்கள் கண்டால்,
எள்ளுவர்,பற்றுவர்' என்னா,
ஒள் எரியோனும்ஒளித்தான்.
As Hanuman leaves Lanka, the God of Fire, now without the dharmic prop of Hanuman and afraid (of the Rakshasa retribution), hid himself – metaphor for the fire getting doused as Hanuman leaves Lanka.
Lanka got burnt; the fire douses; Hanuman leaves Lanka. The curtain comes down on a great, fiery, chapter.