Episode 01 - Chapter 38 - Canto on retrieval of Sita.
Chapter 38 – Canto on Retrieval of Sita - роорпАроЯрпНроЪро┐рокрпН рокроЯро▓роорпН.
(This canto, another long one following its predecessor, has three distinct components: 1) Vibheeshaa’s coronation as the king of Lanka, 2) Sita return from her captivity and being verbally abused by Rama for her alleged stigmatized living incaptivity, choosing to end herself by entering a fire, fire god, unable to bear the heat of Sita’s virtuosity, handing her over to Rama, certifying her virtuosity, Rama accepting her and 3) Dasaratha coming down to earth to see his victorious son and Rama seeking his promise that he would condone Kaikeyi’s conduct and annul his repudiation of he as his consort and Bharatha as his son. – The second component would present intense emotional questions in the minds of readers, with no lucid explanations on offer.)
Rama commands Lakshmana to coronate Vibheeshana:
роЪрпЛродро┐ропро╛ройрпН роороХройрпН, ро╡ро╛ропрпБро╡ро┐ройрпН родрпЛройрпНро▒ро▓рпН, рооро▒рпНро▒рпБ
роПродрпБ роЗро▓рпН ро╡ро╛ройро░ ро╡рпАро░ро░рпКроЯрпБ роПроХро┐, роирпА
роЖродро┐ роиро╛ропроХройрпН роЖроХрпНроХро┐роп роирпВро▓рпН роорпБро▒рпИ
роирпАродро┐ропро╛ройрпИ роирпЖроЯрпБ роорпБроЯро┐ роЪрпВроЯрпНроЯрпБро╡ро╛ропрпН.'*
“Go along with Sugreeva, Hanuman and the other vanara commanders and coronate Vibheeshana the righteous one, (as the king of Lanka), as prescribed in the holy scriptures.”
It is not just an exercise of his authority as the elder brother that Rama would Lakshmana to do this. There was a reason why Rama himself would not do it, pleased as he would have been to do so, for his sixth brother, for whom he had granted unqualified refuge and who had stood alongside Rama and Lakshmana steadfastly throughout the war, providing very critical counsel and advice that won battles for the two Ayodhya Princes. The reason why Rama would skip that very pleasant responsibility was that he was still on his vow of abdication – not to enter a city – for fourteen years. Recall that Rama did exactly that when Sugreeva was coronated too.Lakshmana did not have such binding limitation.)
роОройрпНро▒рпБ роХрпВро▒ро┐, роЗро│ро╡ро▓рпКроЯрпБ роЖро░рпИропрпБроорпН
ро╡рпЖройрпНро▒ро┐ ро╡рпАро░ройрпН ро╡ро┐роЯрпИ роЕро░рпБро│рпН ро╡рпЗро▓рпИропро┐ро▓рпН,
роиро┐ройрпНро▒ родрпЗро╡ро░рпН роирпЖроЯрпБроирпН родро┐ро░рпИропрпЛро░рпКроЯрпБроорпН
роЪрпЖройрпНро▒рпБ, родроорпН родроорпН роЪрпЖропрпНроХрпИ рокрпБро░ро┐роирпНродройро░рпН.*
As Rama sent Lakshmana and others on this task (of coronating Vibheeshana), the celestials along with the godheads securing the eight directions set about doing their respective bits to facilitate the coronation.
роЪрпВро┤рпН роХроЯро▓рпН рокрпБройро▓рпБроорпН, рокро▓ родрпЛропроорпБроорпН,
роирпАро│рпН роорпБроЯро┐родрпН родрпКроХрпИропрпБроорпН, рокро┐ро▒ роирпАро░рпНроорпИропрпБроорпН,
рокро╛ро┤ро┐ родрпБро▒рпНро▒рпБ роЕро░ро┐ рокро▒рпНро▒ро┐роп рокрпАроЯроорпБроорпН,
родро╛ро┤рпНро╡рпБ роЗро▓рпН роХрпКро▒рпНро▒родрпНродрпБ роЕрооро░ро░рпНроХро│рпН родроирпНродройро░рпН. *
The celestials brought (for the coronation), the waters from the seas and from the numerous sources of sanctified waters (from rivers and lakes), several jewelled crowns and a huge collection of royal ornaments.
Several jewelled crowns? роирпАро│рпН роорпБроЯро┐родрпН родрпКроХрпИропрпБроорпН? – Ravana’s coronation would have required many crowns, but isn’t he dead?
As Lanka was ravished and had lost its resources and affluence thanks to the war, the celestials had to pitch in.
ро╡ро╛роЪ роиро╛ро│рпН рооро▓ро░рпЛройрпН роЪрпКро▓, рооро╛ройрпНроорпБроХройрпН
роХро╛роЪрпБроорпН рооро╛ роиро┐родро┐ропрпБроорпН роХрпКроЯрпБ, роХроЩрпНроХрпИ роЪрпВроЯрпБ
роИроЪройрпЗ роорпБродро▓рпЛро░рпН ро╡ро┐ропроирпНродрпБ роПродрпНродро┐роЯ,
родрпЗроЪрпБ роЙро▓ро╛роорпН роорогро┐ роорогрпНроЯрокроорпН роЪрпЖропрпНродройройрпН.*
Maya, the architect for devas and asuras – the deer-faced one – created, on Brhman’s command, a magnificent royal hall for the coronation function, a structure that drew admiration from Lord Siva and other celestials.
роорпЖропрпН роХрпКро│рпН ро╡рпЗрод ро╡ро┐родро┐ роорпБро▒рпИ ро╡ро┐рогрпНрогрпБро│рпЛро░рпН
родрпЖропрпНро╡ роирпАро│рпН рокрпБройро▓рпН роЖроЯро▓рпН родро┐ро░рпБродрпНродро┐роЯ,
роРропройрпН роЖрогрпИропро┐ройро╛ро▓рпН, роЗро│роЩрпН роХрпЛро│ро░ро┐
роХрпИропро┐ройро╛ро▓рпН роороХрпБроЯройрпН роХро╡ро┐родрпНродро╛ройрпН роЕро░рпЛ.*
As the celestials bathed Vibheeshana with he sacred/sanctified waters, as Rama commanded, Lakshmana coronated Vibheeshaa.
роХро░ро┐роп роХрпБройрпНро▒рпБ роХродро┐ро░ро┐ройрпИроЪрпН роЪрпВроЯро┐ роУро░рпН
роОро░ро┐ роорогро┐родрпН родро╡ро┐роЪро┐ро▓рпН рокрпКро▓ро┐роирпНродрпЖройрпНройро╡рпЗ,
ро╡ро┐ро░ро┐ропрпБроорпН ро╡рпЖро▒рпНро▒ро┐ роЗро▓роЩрпНроХрпИропро░рпН ро╡рпЗроирпНродройрпН роирпАроЯрпБ
роЕро░ро┐ропрогрпИрокрпН рокрпКро▓ро┐роирпНродро╛ройрпН, родрооро░рпН роЖро░рпНродрпНродрпБ роОро┤.
Vibheeshana, now the king of Lanka, sitting on Lanka’s richly ornate throne, wearing Lanka’s crown, resembled a dark hill wearing the brilliant sun as its crown.
родрпЗро╡ро░рпН рокрпВ рооро┤рпИ, роЪро┐родрпНродро░рпН роорпБродро▓ро┐ройрпЛро░рпН
роорпЗро╡рпБ роХро╛родро▓рпН ро╡ро┐ро░рпИ рооро▓ро░рпН, ро╡рпЗро▒рпБ роЗро▓ро╛
роорпВро╡ро░рпЛроЯрпБ, роорпБройро┐ро╡ро░рпН, рооро▒рпНро▒рпБ ропро╛ро╡ро░рпБроорпН
роиро╛ро╡ро┐ро▓рпН роЖроЪро┐ роиро▒рпИ рооро▓ро░рпН, родрпВро╡ро┐ройро╛ро░рпН.*
The celestials blessed the newly coronated Lanka king with a shower of flowers. The Trimurtis and the great sages conferred the new king with the floral shower of their oral blessings.
роорпБроЯро┐ рокрпБройрпИроирпНрод роиро┐ро░рпБродро░рпН роорпБродро▓ро╡ройрпН
роЕроЯро┐ ро╡рогроЩрпНроХро┐ роЗро│ро╡ро▓рпИ, роЖрогрпНроЯрпИ роЕроирпН
роирпЖроЯро┐роп роХро╛родро▓ро┐ройрпЛро░рпНроХрпНроХрпБ роЙропро░рпН роирпАро░рпНроорпИ роЪрпЖропрпНродрпБ,
роЗроЯро┐ роХрпКро│рпН роЪрпКро▓рпНро▓ройрпН роЕройро▓ро▒рпНроХрпБ роЗродрпБ роЗропроорпНрокро┐ройро╛ройрпН:*
Vibheeshana, after his grand coronation, paid obeisance to Lakshmana and offered him respectful oblations. And he thundered this command to Analan, the elder amongst his ministers:
Analan was amongst the four close associates of Vibheeshana who left Lanka along with him as Vibheeshana decided to desert Ravana and seek refuge in Rama – роЕройро▓ройрпБроорпН роЕройро┐ро▓ройрпБроорпН роЕро░ройрпН роЪроорпНрокро╛родро┐ропрпБроорпН ро╡ро┐ройрпИропро╡ро░рпН роиро╛ро▓рпНро╡ро░рпБроорпН ро╡ро┐ро░рпИро╡ро┐ройрпН ро╡роирпНродройро░рпН; Canto on Vibheeshana’s refuge.
ро╡ро┐ро▓роЩрпНроХро▓рпН роиро╛рог рооро┐роЯрпИродро░рпБ родрпЛро│ро┐ройро╛ропрпН!
роЗро▓роЩрпНроХрпИ рооро╛ роироХро░рпН ропро╛ройрпН ро╡ро░рпБроорпН роОро▓рпНро▓рпИ, роирпА
роХро▓роЩрпНроХро▓ро╛ роирпЖроЯрпБроЩрпН роХро╛ро╡ро▓рпН роЗропро▒рпНро▒рпБ' роОройро╛,
роЕро▓роЩрпНроХро▓рпН ро╡рпАро░ройрпН роЕроЯро┐ роЗрогрпИ роОропрпНродро┐ройро╛ройрпН.*
“Till I return to Lanka (after accompanying Rama to Ayodhya), look after Lanka without any impediment or mishap to its citizens.”
роХрпБро░роХрпНроХрпБ ро╡рпАро░ройрпН, роЕро░роЪрпБ, роЗро│роЩрпН роХрпЛро│ро░ро┐,
роЕро░роХрпНроХро░рпН роХрпЛроороХройрпЛроЯрпБ роЕроЯро┐ родро╛ро┤рпНродро▓рпБроорпН,
рокрпКро░рпБроХрпНроХрпЖройрокрпН рокрпБроХро▓рпН рокрпБроХрпНроХро╡ро▒рпН рокрпБро▓рпНро▓ро┐, роЕродрпН
родро┐ро░рпБроХрпН роХрпКро│рпН рооро╛ро░рпНрокройрпН роЗройрпИропрой роЪрпЖрокрпНрокро┐ройро╛ройрпН:*
Hanuman, Sugreeva and Lakshmana, accompanied by Vibheeshana reached Rama’s presence. Vibheeshana paid obeisance to Rama. Rama embraced him and told him this:
Rama’s counsel to Vibheeshana on the mandate secured by him of ruling Lanka:
'роЙро░ро┐роорпИ роорпВроЙро▓роХрпБроорпН родрпКро┤, роЙроорпНрокро░рпНродроорпН
рокрпЖро░рпБроорпИ роирпАродро┐ роЕро▒ройрпН ро╡ро┤ро┐рокрпН рокрпЗро░рпНроХро┐ро▓ро╛родрпБ,
роЗро░рпБроорпИ роПропрпН роЕро░роЪро╛ро│рпБродро┐, роИро▒рпБ роЗро▓ро╛родрпН
родро░рпБроо роЪрпАро▓!' роОройрпНро▒ро╛ройрпН - рооро▒рпИ родроирпНродрпБро│ро╛ройрпН.*
“Oh! The peerless righteous one! Rule without deviating from the path of dharma, the code of the rulers, a conduct that shall secure for you fame in this world and a glorious place for you in the heavens; and the approbation of all the celestials and the three worlds paying respect to you.”
Rama sends Hanuman for informing Sita:
роЗрокрпН рокрпБро▒родрпНродрпБ, роЗрой роОропрпНродрпБро▒рпБ роХро╛ро▓рпИропро┐ро▓рпН,
роЕрокрпН рокрпБро▒родрпНродродрпИ роЙройрпНройро┐, роЕройрпБрооройрпИ
'родрпБрокрпНрокрпБ роЙро▒роЪрпН роЪрпЖропрпНроп ро╡ро╛ропрпН роорогро┐родрпН родрпЛроХрпИрокро╛ро▓рпН
роЪрпЖрокрпНрокрпБро▒рпБ, роЗрокрпНрокроЯро┐рокрпН рокрпЛропрпН' роОройроЪрпН роЪрпЖрокрпНрокро┐ройро╛ройрпН.
As the counsel for Vibheeshana and blessing him got concluded, Rama bade Hanuman: “Please go and inform Sita of the happenings over here.”
ро╡рогроЩрпНроХро┐, роЕроирпНродроорпН роЗро▓рпН рооро╛ро░рпБродро┐, рооро╛ рооро▓ро░рпН
роЕрогроЩрпНроХрпБ роЪрпЗро░рпН роХроЯро┐ роХро╛ро╡рпБ роЪрпЖройрпНро▒рпБ роЕрогрпНрооро┐ройро╛ройрпН:
роЙрогроЩрпНроХрпБ роХрпКроорпНрокрпБроХрпНроХрпБ роЙропро┐ро░рпН ро╡ро░рпБ роирпАро░рпН роОрой,
роЪрпБрогроЩрпНроХрпБ роирпЛропрпН роорпБро▓рпИропро╛роЯрпНроХрпБ роЗро╡рпИ роЪрпКро▓рпНро▓рпБро╡ро╛ройрпН:
Leaving Rama’s side, the deathless Hanuman reached Asoka Vanam and informed Sita, words that were like life-giving water for a withering plant stem.
Seeing Sita in Asoka Vanam, Hanuman is overwhelmed with joy – jumps, sings and dances:
рокро╛роЯро┐ройро╛ройрпН родро┐ро░рпБ роиро╛роороЩрпНроХро│рпН: рокро▓рпН роорпБро▒рпИ
роХрпВроЯрпБ роЪро╛ро░ро┐ропро┐ройрпН роХрпБрокрпНрокрпБро▒рпНро▒рпБроХрпН роХрпВродрпНродрпБ роиро┐ройрпНро▒рпБ
роЖроЯро┐, роЕроЩрпНроХрпИ роЗро░рогрпНроЯрпБроорпН роЕро▓роЩрпНроХрпБро▒роЪрпН
роЪрпВроЯро┐ роиро┐ройрпНро▒ройройрпН, роХрпБройрпНро▒рпБ роЕройрпНрой родрпЛро│ро┐ройро╛ройрпН.
The mighty-shouldered Hanuman, on seeing Sita in Asoka Vanam, sang aloud the names of the Lord, weaving to left and right, jumped with joy and danced, with his heads raised in a clasp – in prayers.
роПро┤рпИ роЪрпЛрокройроорпН! роПроирпНродро┐ро┤рпИ, роЪрпЛрокройроорпН!
ро╡ро╛ро┤ро┐, роЪрпЛрокройроорпН! роороЩрпНроХро▓ роЪрпЛрокройроорпН!
роЖро┤ро┐ роЖрой роЕро░роХрпНроХройрпИ роЖро░ро┐ропроЪрпН
роЪрпВро┤ро┐ ропро╛ройрпИ родрпБроХрпИродрпНродродрпБ, роЪрпЛрокройроорпН!'
“Auspiciousness for the meek one! Auspiciousness for the beauteous one! The great event of the Rakshasa being decimated by that princely battle elephant be extolled!”
Hanuman communicates all the events briefly to Sita in words wrapped in joyous poetry:
Anuman communicates to Sita all the vents in
родро▓рпИ роХро┐роЯроирпНродрой, родро╛ро░рогро┐ родро╛роЩрпНроХро┐роп
рооро▓рпИ роХро┐роЯроирпНродройрокрпЛро▓рпН; роорогро┐родрпН родрпЛро│рпН роОройрпБроорпН
роЕро▓рпИ роХро┐роЯроирпНродрой; роЖро┤ро┐ роХро┐роЯроирпНродрпЖрой,
роиро┐ро▓рпИ роХро┐роЯроирпНродродрпБ, роЙроЯро▓рпН роиро┐ро▓родрпНродрпЗ' роОройрпНро▒ро╛ройрпН.
“His heads, ruling the worlds, are now fallen; his mighty wave-like shoulders are now fallen. His sea-like huge body had fallen.”
роЕрогрпНрогро▓рпН роЖрогрпИропро┐ройрпН, ро╡рпАроЯрогройро╛роорпН рооро▒роХрпН
роХрогрпН роЗро▓ро╛родро╡ройрпН роХро╛родро▓рпН родрпКроЯро░рпНродро▓ро╛ро▓рпН,
рокрпЖрогрпН роЕро▓ро╛родрпБ, рокро┐ро┤рпИродрпНродрпБро│родро╛роХрпБроорпН' роОройрпНро▒рпБ
роОрогрпНрогро▓рпН роЖро╡родрпБ роУро░рпН рокрпЗро░рпН роЗро▓родро╛ро▓рпН' роОройрпНро▒ро╛ройрпН.
“Lanka was destroyed with Rama’s command and the righteous Vibheeshana’s flowing kindness (?). Other than (the grieving) women, there is none left in the city.”
Sita exults and glows as she heard Hanuman:
роТро░рпБ роХро▓рпИродрпН родройро┐ роТрогрпН роородро┐ роиро╛ро│рпКроЯрпБроорпН
ро╡ро░рпБ роХро▓рпИроХрпНроХрпБро│рпН ро╡ро│ро░рпНро╡родрпБ рооро╛ройрпБро▒рокрпН
рокрпКро░рпБ роХро▓рпИроХрпН роХрпБро▓роорпН рокрпВродрпНродродрпБ рокрпЛройрпНро▒ройро│рпН -
рокро░рпБроХро▓рпН роЙро▒рпНро▒ роЕроорпБродрпБ рокропроирпНрод роиро╛ро│рпН.
Sita’s countenance, resembling the thin beginnings of the waxing moon that appeared along with the divine nectar in the churn of Thiruppaarkadal, grew into that of a full sivery moon.
The rapturous transformation of Sita on hearing the joyous news from Hanuman is presented by Kamban in his own Kambanesque style, singing the paeans of feminine form. We pick these presentable lines –
роирпБройро┐родрпНродродрпБ роТройрпНро▒рпБ, роирпБро╡ро▓рпНро╡родрпБ роТройрпНро▒рпБ, роЖропро┐ройро╛ро│рпН;-
роХройро┐родрпНрод роЗройрпН роХро│ро┐ роХро│рпНро│ро┐ройро┐ройрпН роХро╛роЯрпНроЯрпБроорпЛ?
With her mind in the grip of a deep churn of joy – Sita was incoherent and stumbling - would utter words that were wholly unconnected with what she was thinking. Would the imbibing of joy of this order cause this scale of drunkenness?
Sita would hail Hanuman, praise him for bringing her this nectar-like news:
роЕройрпИропро│рпН роЖроХро┐, роЕройрпБрооройрпИ роирпЛроХрпНроХро┐ройро╛ро│рпН,
роЗройрпИропродрпБ роЗройрпНройродрпБ роЗропроорпНрокрпБро╡родрпБ роОройрпНрокродрпБ роУро░рпН
роиро┐ройрпИро╡рпБ роЗро▓ро╛родрпБ роирпЖроЯро┐родрпБ роЗро░рпБроирпНродро╛ро│рпН - роирпЖроЯрпБ
рооройрпИропро┐ройрпН рооро╛роЪрпБ родрпБроЯрпИродрпНрод рооройродрпНродро┐ройро╛ро│рпН.
With her mind swept clean of all the travails – mind emptied and then filled only with joy, as it were, Sita was just looking at Hanuman, spellbound, without a word.
Hanuman is bewildered –
''ропро╛родрпБ роЗродро▒рпНроХрпБ роТройрпНро▒рпБ роЗропроорпНрокрпБро╡ро▓рпН?'' роОройрпНрокродрпБ
роорпАродрпБ роЙропро░рпНроирпНрод роЙро╡роХрпИропро┐ройрпН ро╡ро┐роорпНрооро▓рпЛ?
родрпВродрпБ рокрпКропрпНроХрпНроХрпБроорпН роОройрпНро▒рпЛ?' роОройроЪрпН роЪрпКро▓рпНро▓ро┐ройро╛ройрпН,
роирпАродро┐ ро╡ро┐родрпНродроХройрпН; роироЩрпНроХрпИ роиро┐роХро┤рпНродрпНродро┐ройро╛ро│рпН:
“Your not saying a word, is it the expression of your thought – what is there to say for this? Or, do you think that this mission of mine is treacherous?” The hesitant Hanuman enquired of Sita. Sita would say -
роорпЗроХрпНроХрпБ роирпАроЩрпНроХро┐роп ро╡рпЖро│рпНро│ роЙро╡роХрпИропро╛ро▓рпН,
роПроХрпНроХроорпБро▒рпНро▒рпБ, ''роТройрпНро▒рпБ роЗропроорпНрокрпБро╡родрпБ ропро╛родрпБ?'' роОрой
роирпЛроХрпНроХро┐ роирпЛроХрпНроХро┐, роЕро░ро┐родрпБ роОрой роирпКроирпНродрпБро│рпЗройрпН:
рокро╛роХрпНроХро┐ропроорпН рокрпЖро░рпБроорпН рокро┐родрпНродрпБроорпН рокропроХрпНроХрпБроорпЛ?
“Being presented with an unprecedented joy, I am stumbling – ‘what should I say, this word or that?’ Would this kind of joy cause a scrambling of the mind too?”
'роорпБройрпНройрпИ, ''роирпАроХрпНроХрпБро╡рпЖройрпН роорпКропрпН роЪро┐ро▒рпИ'' роОройрпНро▒ роирпА,
рокро┐ройрпНройрпИ роирпАроХрпНроХро┐, роЙро╡роХрпИропрпБроорпН рокрпЗроЪро┐ройрпИ;
''роОройрпНрой рокрпЗро▒рпНро▒ро┐ройрпИ роИроХрпБро╡родрпБ?'' роОройрпНрокродрпИ
роЙройрпНройро┐ роирпЛроХрпНроХро┐, роЙро░рпИ рооро▒роирпНродрпБ роУро╡ро┐ройрпЗройрпН.
“(Some time ago) you said that you shall deliver me from this incarceration. Now, not just doing that, you are also conveying a very happy news. I am wonderstruck: what recompense should I grant you. I am speechless.”
роЙро▓роХроорпН роорпВройрпНро▒рпБроорпН роЙродро╡ро▒рпНроХрпБ роТро░рпБ родройро┐
ро╡ро┐ро▓рпИ роЗро▓ро╛роорпИропрпБроорпН роЙройрпНройро┐ройрпЖройрпН; роорпЗро▓рпН роЕро╡рпИ
роиро┐ро▓рпИ роЗро▓ро╛роорпИ роиро┐ройрпИроирпНродройрпЖройрпН; роиро┐ройрпНройрпИ роОройрпН
родро▓рпИропро┐ройро╛ро▓рпН родрпКро┤ро╡рпБроорпН родроХрпБроорпН - родройрпНроорпИропрпЛропрпН!
“Oh! The Charming One! Even granting you all the three worlds as a reward for your great help would fall short; and I realise that the impermanence of that grant. You are worthy of my prostrating at your feet.”
'роЖродро▓ро╛ройрпН, роТройрпНро▒рпБ роЙродро╡рпБродро▓рпН роЖро▒рпНро▒ро▓рпЗройрпН:
'ропро╛родрпБ роЪрпЖропрпНро╡родрпБ?'' роОройрпНро▒рпБ роОрогрпНрогро┐ роЗро░рпБроирпНродройрпЖройрпН:
ро╡рпЗрод роиро▓рпН роорогро┐ ро╡рпЗроХроЯроорпН роЪрпЖропрпНродройрпНрой
родрпВрод! роОройрпН роЗройро┐роЪрпН роЪрпЖропрпН родро┐ро▒роорпН? роЪрпКро▓рпН' роОройрпНро▒ро╛ро│рпН.
“Therefore, Oh! The brilliantly polished peerless gem of a Messenger! I am unable to receiprocate your great favour. I am clueless. What could I do, tell me?”
роОройроХрпНроХрпБ роЕро│ро┐роХрпНроХрпБроорпН ро╡ро░роорпН, роОроорпНрокро┐ро░ро╛роЯрпНроЯро┐! роиро┐ройрпН
рооройроХрпН роХро│ро┐роХрпНроХрпБ рооро▒рпНро▒рпБ роЙройрпНройрпИ роЕроорпН рооро╛ройро╡ройрпН -
родройроХрпНроХрпБ роЕро│ро┐роХрпНроХрпБроорпН рокрогро┐ропро┐ройрпБроорпН родроХрпНроХродрпЛ? -
рокрпБройроХрпН роХро│ро┐роХрпН роХрпБро▓ рооро╛ рооропро┐ро▓рпН рокрпЛройрпНро▒рпБро│ро╛ропрпН!'
“Oh! My Lady! What other more adorable reward could you grant me than the opportunity for me to take you back to your Lord – Sri Rama?”
рооро╛ройро╡ройрпН – The Adorable One; or The One who has come in the lineage of Manu.
Hanuman seeks Sita’s permission to punish the Rakshasis guarding her (to the exclusion of Trijadai):
роОрой роЙро░рпИродрпНродродрпБ, 'родро┐ро░ро┐роЪроЯрпИропро╛ро│рпН, роОроорпН роорпЛропрпН!
рооройро╡ро┐ройро┐ро▓рпН роЪрпБроЯро░рпН рооро╛ роорпБроХ рооро╛роЯрпНроЪро┐ропро╛ро│рпН
родройрпИ роТро┤ро┐родрпНродрпБ, роЗро╡рпН роЕро░роХрпНроХро┐ропро░рпНродроЩрпНроХро│рпИ
ро╡ро┐ройрпИропро┐ройро┐ро▓рпН роЪрпБроЯ ро╡рпЗрогрпНроЯрпБро╡рпЖройрпН, ропро╛ройрпН' роОройрпНро▒ро╛ройрпН.*
“Oh! My Mother! I would like to punish the Rakshasis (who, guarding you, interminably harassed you) – to the exclusion of the kind and good one Trijadai; Do grant me that permission.”
'роЙро░рпИ роЕро▓ро╛ роЙро░рпИ роЙройрпНройрпИ роЙро░рпИродрпНродрпБ, роЙро░ро╛ропрпН
ро╡ро┐ро░рпИроп роУроЯро┐, ''ро╡ро┐ро┤рпБроЩрпНроХрпБро╡роорпН'' роОройрпНро▒рпБро│ро╛ро░рпН
ро╡ро░рпИ роЪрпЖропрпН роорпЗройро┐ропрпИ ро╡ро│рпН роЙроХро┐ро░ро╛ро▓рпН рокро┐ро│роирпНродрпБ,
роЗро░рпИ роЪрпЖропрпНро╡рпЗройрпН, рооро▒ро▓ро┐роХрпНроХрпБ, роЗройро┐' роОройрпНройрпБрооро╛ро▓рпН.
“These ones scolded you with unspeakable words; they rushed on to you and threatened to swallow you. I would (very much) like to tear their persons and offer them as feed for the God of Death.”
'роХрпБроЯро▓рпН роХрпБро▒рпИродрпНродрпБ, роХрпБро░рпБродро┐ роХрпБроЯро┐родрпНродрпБ, роЗро╡ро░рпН
роЙроЯро▓рпН роорпБро░рпБроХрпНроХро┐ропро┐роЯрпНроЯрпБ роЙрогрпНроХрпБро╡рпЗройрпН' роОройрпНро▒ро▓рпБроорпН,
роЕроЯро▓рпН роЕро░роХрпНроХро┐ропро░рпН, 'роЕройрпНройрпИ! роиро┐ройрпН рокро╛родроорпЗ
ро╡ро┐роЯро▓роорпН; роорпЖропрпНроЪрпН роЪро░рогрпН' роОройрпНро▒рпБ ро╡ро┐ро│роорпНрокро▓рпБроорпН.*
As Hanuman threatened the Rakshasis: “I shall disembowel all of you, drink off your blood and cut you all to pieces and make a feast of you,” the Rakshasis sought refuge in Sita: “Oh! Mother! We shall not leave your feet. You are our refuge.”
Sita grants them succor:
роЕройрпНройрпИ, 'роЕроЮрпНроЪройрпНрооро┐ройрпН, роЕроЮрпНроЪройрпНрооро┐ройрпН! роирпАро░рпН' роОройро╛,
рооройрпНройрпБроорпН рооро╛ро░рпБродро┐ рооро╛ роорпБроХроорпН роирпЛроХрпНроХро┐, 'ро╡рпЗро▒рпБ
роОройрпНрой родрпАроорпИ роЗро╡ро░рпН роЗро┤рпИродрпНродро╛ро░рпН, роЕро╡ройрпН
роЪрпКройрпНрой роЪрпКро▓рпНро▓ро┐ройродрпБ роЕро▓рпНро▓родрпБ? - родрпВропрпНроорпИропрпЛропрпН!*
Comforting the pleading Rakshasis, ‘Do not fear, do not fear’ and addressing Hanuman, Sita would ask: ‘What harm did these cause me – other than what they were instructed to do by that wicked one (Ravana)?”
Sita says – ‘What happened to me over here is all my destiny. These are not more vengeful than that Kooni are they?’
ропро╛ройрпН роЗро┤рпИродрпНрод ро╡ро┐ройрпИропро┐ройро┐ройрпН роЗро╡рпН роЗроЯро░рпН -
родро╛ройрпН роЕроЯрпБродрпНродродрпБ, родро╛ропро┐ройрпБроорпН роЕройрпНрокро┐ройрпЛропрпН!
роХрпВройро┐ропро┐ройрпН роХрпКроЯро┐ропро╛ро░рпН роЕро▓ро░рпЗ, роЗро╡ро░рпН!
рокрпЛрой роЕрокрпН рокрпКро░рпБро│рпН рокрпЛро▒рпНро▒ро▓рпИ, рокрпБроирпНродро┐ропрпЛропрпН!*
“Oh! The wise one! The one who loves me dearer than my mother! Whatever happened to me here in this incarceration is a consequence of my past karma. Would these be more vengeful than Kooni? Do not bear in mind what is past and behind us.” These Rakshasis are mere mercenaries, tools in the hands of Ravana. But Kooni plotted vengefully on her own without any provocation or prod.
'роОройроХрпНроХрпБ роирпА роЕро░рпБро│рпН, роЗро╡рпН ро╡ро░роорпН; родрпАро╡ро┐ройрпИ
родройроХрпНроХрпБ ро╡ро╛ро┤рпНро╡ро┐роЯроорпН роЖроп роЪро┤роХрпНроХро┐ропро░рпН
рооройроХрпНроХрпБ роирпЛропрпН роЪрпЖропро▓рпН!' роОройрпНро▒ройро│рпН - рооро╛ роородро┐
родройроХрпНроХрпБ рооро╛ рооро▒рпБродрпН родроирпНрод роорпБроХродрпНродро┐ройро╛ро│рпН. *
Sita pleaded with Hanuman: “Do grant me this wish: Do not cause hurt even to the minds of these Rakshasis, repository of wickedness though they might be.”
рооро╛ роородро┐ родройроХрпНроХрпБ рооро╛ рооро▒рпБродрпН родроирпНрод роорпБроХродрпНродро┐ройро╛ро│рпН – Sita whose (blemishless moon-like) face gave that blot to the moon, Allegory is that Sita’s face outshone and outscored that of the moon, as her face was spotlessly glowing silvery moon, while the moon had to make do with the cloudy spot on his face.
роОройрпНро▒ рокрпЛродро┐ройрпН, роЗро▒рпИроЮрпНроЪро┐ройройрпН, 'роОроорпНрокро┐ро░ро╛ройрпН
родройрпН родрпБрогрпИрокрпН рокрпЖро░рпБроирпН родрпЗро╡ро┐ родропро╛' роОройро╛
роиро┐ройрпНро▒ роХро╛ро▓рпИ, роирпЖроЯро┐ропро╡ройрпН, 'ро╡рпАроЯрог!
роЪрпЖройрпНро▒рпБ родро╛, роироо родрпЗро╡ро┐ропрпИ, роЪрпАро░рпКроЯрпБроорпН.*
As Hanuman wondered and adored – ‘What compassion for this great Consort of Sri Rama!’, (and was preparing to leave), Rama, at the other end, would ask Vibheeshana – “Go and fetch Sita, with due reverence.”
ро╡рпЗрогрпНроЯро┐ро▒рпНро▒рпБ роорпБроЯро┐роирпНродродрпБ роЕройрпНро▒рпЗ; ро╡рпЗродро┐ропро░рпН родрпЗро╡ройрпН роиро┐ройрпНройрпИроХ
роХро╛рогрпНроЯро▒рпНроХрпБ ро╡ро┐ро░рпБроорпНрокрпБроХро┐ройрпНро▒ро╛ройрпН; роЙроорпНрокро░рпБроорпН роХро╛рог ро╡роирпНродро╛ро░рпН;
''рокрпВрогрпН родроХрпНроХ роХрпЛро▓роорпН ро╡ро▓рпНро▓рпИ рокрпБройрпИроирпНродройрпИ, ро╡ро░рпБродрпНродроорпН рокрпЛроХрпНроХро┐,
роИрогрпНроЯроХрпН роХрпКрогрпНроЯрпБ роЕрогрпИродро┐'' роОройрпНро▒ро╛ройрпН; роОро┤рпБроирпНродро░рпБро│рпН, роЗро▒рпИро╡ро┐!' роОройрпНро▒ро╛ройрпН.
Vibheeshana arrives at Asoka Vanam and requests Sita to go with him; ‘Oh! Goddess! What you were wishing for has happened. Rama, the object of adoration of the sages rendering the vedhas, is desirous of seeing you. The celestials are eager to see you too. Please adorn yourself appropriately, and quit your grief.”
Sita expresses her wish to go to Rama – as she was, without any adorning:
ропро╛ройрпН роЗро╡рогрпН роЗро░рпБроирпНрод родройрпНроорпИ, роЗроорпИропро╡ро░рпН роХрпБро┤рпБро╡рпБроорпН, роОроЩрпНроХро│рпН
роХрпЛройрпБроорпН, роЕроорпН роорпБройро┐ро╡ро░рпНродроЩрпНроХро│рпН роХрпВроЯрпНроЯроорпБроорпН, роХрпБро▓родрпНродрпБроХрпНроХрпБ роПро▒рпНро▒
ро╡ро╛ройрпН роЙропро░рпН роХро▒рпНрокро┐ройрпН рооро╛родро░рпН роИроЯрпНроЯроорпБроорпН, роХро╛рогрпНроЯро▓рпН, рооро╛роЯрпНроЪро┐;
роорпЗро▓рпН роиро┐ро▓рпИ роХрпЛро▓роорпН роХрпЛроЯро▓рпН ро╡ро┐ро┤рпБрооро┐ропродрпБ роЕройрпНро▒рпБ - ро╡рпАро░!'
“Oh! Warrior! It is appropriate and right that my Lord Rama, the celestials, the sages and the great assembly of virtuous women see me as I am here – incarcerated in Asoka Vanam. Any adorning is not just right.”
Vibheeshana says – ‘That (you being adorned appropriately) is Rama’s wish’.
роОройрпНро▒ройро│рпН, роЗро▒рпИро╡ро┐; роХрпЗроЯрпНроЯ роЗро░ро╛роХрпНроХродро░рпНроХрпНроХрпБ роЗро▒рпИро╡ройрпН, 'роирпАро▓роХрпН
роХрпБройрпНро▒рпБ роЕрой родрпЛро│ро┐ройро╛ройрпН родройрпН рокрогро┐ропро┐ройро┐ройрпН роХрпБро▒ро┐рокрпНрокрпБ роЗродрпБ' роОройрпНро▒ро╛ройрпН;
'роиройрпНро▒рпБ' роОрой роироЩрпНроХрпИ роирпЗро░рпНроирпНродро╛ро│рпН, роиро╛ропроХроХрпН роХрпЛро▓роорпН роХрпКро│рпНро│;
роЪрпЖройрпНро▒ройро░рпН, ро╡ро╛рой роиро╛роЯрпНроЯрпБродрпН родро┐ро▓рпЛродрпНродроорпИ роорпБродро▓рпЛро░рпН, роЪрпЗро░.
As Sita expressed her wish, Vibheeshana would say – “While commanding me to this task, it was Rama’s wish (that you shall be adorned appropriately).” Sita assented “Well, then.” The apsaras of the celestial world assembled to groom and adorn Sita. Vibheeshana just reverberates here Rama’s command: роЪрпЖройрпНро▒рпБ родро╛, роироо родрпЗро╡ро┐ропрпИ, роЪрпАро░рпКроЯрпБроорпН - ‘роЪрпАро░рпКроЯрпБроорпН’ – would be ‘with due pomp and reverence.’
Celestial maidens organize bathing and adornment of Sita:
роорпЗройроХрпИ, роЕро░роорпНрокрпИ, рооро▒рпНро▒рпИ роЙро░рпБрокрпНрокроЪро┐, ро╡рпЗро▒рпБроорпН роЙро│рпНро│
ро╡ро╛ройроХ роиро╛роЯрпНроЯрпБ рооро╛родро░рпН ропро╛ро░рпБроорпН, роороЮрпНроЪройродрпНродрпБроХрпНроХрпБ роПро▒рпНро▒
роиро╛рой роирпЖропрпН роКроЯрпНроЯрокрпН рокроЯрпНроЯ роиро╡рпИ роЗро▓ роХро▓ро╡рпИ родро╛роЩрпНроХро┐,
рокрпЛройроХроорпН родрпБро▒роирпНрод родрпИропро▓рпН рооро░рпБроЩрпНроХрпБро▒ роирпЖро░рпБроЩрпНроХро┐рокрпН рокрпБроХрпНроХро╛ро░рпН.
Menaka, Ramba, Urvasi and other celestial maidens carrying fragrant ingredients for a royal bath for Sita – one who had forsaken food all through her incarceration – closed in on her.
роиро╛рой роирпЖропрпН – Kasthuri and Punugu combine.
(The poet is in full command of even small details. Sita, during her incarceration in Asoka Vanam, would forsake normal body care.
родрпБропро┐ро▓рпН роЕро▒роХрпН роХрогрпНроХро│рпН роЗроорпИродрпНродро▓рпБроорпН роорпБроХро┐ро┤рпНродрпНродро▓рпБроорпН родрпБро▒роирпНродро╛ро│рпН,
ро╡рпЖропро┐ро▓рпН роЗроЯрпИродрпН родроирпНрод ро╡ро┐ро│роХрпНроХрпБ роОрой, роТро│ро┐ роЗро▓ро╛ роорпЖропрпНропро╛ро│рпН,
роТрокрпНрокро┐ройро╛ройрпН родройрпИ роиро┐ройрпИродрпЖро╛ро▒рпБроорпН,роирпЖроЯрпБроорпН роХрогрпНроХро│рпН роЙроХрпБродрпНрод
роЕрокрпНрокро┐ройро╛ро▓рпН роиройрпИроирпНродрпБ, роЕро░рпБроорпН родрпБропро░рпН роЙропро┐ро░рпНрокрпНрокрпБ роЙроЯрпИ ропро╛роХрпНроХрпИ.
ро╡рпЖрокрпНрокро┐ройро╛ро▓рпН рокрпБро▓ро░рпНроирпНродрпБ, роТро░рпБроиро┐ро▓рпИ роЙро▒ро╛род роорпЖройрпН родрпБроХро┐ро▓ро╛ро│рпН.
(She was bathed in her tears and the heat of distress dried her, along with the one cloth that covered her.)
No wonder that Sita needed extensive grooming and coiffuring beginning from the cleansing of her dentures.)
Ramba grooms Sita’s (dishevelled/matted) hair;
роХро╛рогро┐ропрпИрокрпН рокрпЖрогрпНроорпИроХрпНроХрпБ роОро▓рпНро▓ро╛роорпН, роХро▒рпНрокро┐ройрпБроХрпНроХрпБ роЕрогро┐ропрпИ, рокрпКро▒рпНрокро┐ройрпН
роЖрогро┐ропрпИ, роЕрооро┐ро┤рпНродро┐ройрпН ро╡роирпНрод роЕрооро┐ро┤рпНродро┐ройрпИ, роЕро▒родрпНродро┐ройрпН родро╛ропрпИ,
роЪрпЗрогрпН роЙропро░рпН рооро▒рпИропрпИ роОро▓рпНро▓ро╛роорпН роорпБро▒рпИ роЪрпЖропрпНрод роЪрпЖро▓рпНро╡ройрпН роОройрпНрой
ро╡рпЗрогро┐ропрпИ, роЕро░роорпНрокрпИ, роорпЖро▓рпНро▓, ро╡ро┐ро░ро▓рпН роорпБро▒рпИ роЪрпБроХро┐ро░рпНроирпНродрпБ ро╡ро┐роЯрпНроЯро╛ро│рпН.
Ramba gently separated and groomed Sita’s matted tresses – like Thirumaal had organized the vedhas – with her gentle fingers. Sita is called – the fertile land for all womanhood, the crown jewel for feminine virtuosity, the very fulcrum of feminine beauty, that Maha Lakshmi who rose from the churn of Thiruppaarkadal along with the divine nectar, the mother of all dharma.
The celestial maidens give Sita a regal bath:
рокро╛роХрпБ роЕроЯро░рпНроирпНродрпБ роЕроорпБродрпБ рокро┐ро▓рпНроХрпБроорпН рокро╡ро│ ро╡ро╛ропрпНродрпН родро░ро│рокрпН рокродрпНродро┐
роЪрпЗроХрпБ роЕро▒ ро╡ро┐ро│роХрпНроХро┐, роиро╛ройроорпН родрпАроЯрпНроЯро┐, роорогрпН роЪрпЗро░рпНроирпНрод роХро╛роЪрпИ
ро╡рпЗроХроЯроорпН роЪрпЖропрпНропрпБрооро╛рокрпЛро▓рпН, роороЮрпНроЪрой ро╡ро┐родро┐ропро┐ройрпН, ро╡рпЗродродрпНродрпБ
роУроХрпИ роороЩрпНроХро▓роЩрпНроХро│рпН рокро╛роЯро┐, роЖроЯрпНроЯро┐ройро░рпН, роЙроорпНрокро░рпН рооро╛родро░рпН.
The celestial maidens cleansed Sita’s dentures to their brilliant best – pearl like dentures housed in a coral-lipped mouth that always spoke sweet, nectar-dripping words; they coated her with a paste of rare fragrant ingredients; and gave her a royal bath, as if restoring a magnificent gem enveloped in dust, to its shiny brilliance, rendering the appropriate scriptural verses in the process.
Sita is adorned with brilliant jewellery – from head to foot. And, as Sita stood fully restored to her beauty and adorned, the celestial maidens offer ‘aarti’ os sanctified (coloured) water and secure her against wicked eyes (dhristi) - роороирпНродро┐ро░родрпНродрпБ роЕропро┐ройро┐ роирпАро░ро╛ро▓рпН ро╡ро▓роЮрпНроЪрпЖропрпНродрпБ, роХро╛рокрпНрокрпБроорпН роЗроЯрпНроЯро╛ро░рпН.
роорогрпНроЯро▓ роородро┐ропро┐ройрпН роиро╛рокрпНрокрогрпН рооро╛ройрпН роЗро░рпБроирпНродрпЖройрпНрой, рооро╛ройроорпН
роХрпКрогрпНроЯройро░рпН роПро▒рпНро▒ро┐, ро╡ро╛рой роороЯроирпНродрпИропро░рпН родрпКроЯро░рпНроирпНродрпБ роХрпВроЯ,
роЙрогрпНроЯрпИ ро╡ро╛ройро░ро░рпБроорпН роТро│рпН ро╡ро╛ро│рпН роЕро░роХрпНроХро░рпБроорпН рокрпБро▒роорпН роЪрпВро┤рпНроирпНродрпБ роУроЯ,
роЕрогрпНроЯро░рпН роиро╛ропроХройрпНрокро╛ро▓рпН, роЕрогрпНрогро▓рпН ро╡рпАроЯрогройрпН роЕро░рпБро│ро┐роЪрпН роЪрпЖройрпНро▒ро╛ройрпН.
Vibheeshana ferries Sita to where Rama was, on the Lankan Pushpaka Vimanam with the celestial maidens accompanying and the vanaras and the (surviving) Rakshasas scurrying along.
роЗрокрпН рокрпБро▒родрпНродрпБ роЗроорпИропро╡ро░рпН, роорпБройро┐ро╡ро░рпН роПро┤рпИропро░рпН,
родрпБрокрпНрокрпБ роЙро▒роЪрпН роЪро┐ро╡роирпНрод ро╡ро╛ропрпН ро╡ро┐роЮрпНроЪрпИродрпН родрпЛроХрпИропро░рпН,
роорпБрокрпН рокрпБро▒родрпНродрпБ роЙро▓роХро┐ройрпБроорпН роОрогрпНрогро┐ро▓рпН роорпБро▒рпНро▒ро┐ройрпЛро░рпН,
роТрокрпНрокрпБро▒роХрпН роХрпБро╡ро┐роирпНродройро░рпН, роУроХрпИ роХрпВро▒рпБро╡ро╛ро░рпН.
As Sita arrived in Rama’s presence, all the celestials, sages, women, vidyadhara maidens, all the elders from the three worlds assembled, chanting auspicious words.
A near stampede and a can charge that draws Rama’s ire:
роЕро░рпБроЩрпН роХрпБро▓роХрпН роХро▒рпНрокро┐ройрпБроХрпНроХрпБ роЕрогро┐ропрпИ роЕрогрпНрооро┐ройро╛ро░рпН,
рооро░рпБроЩрпНроХрпБ рокро┐ройрпН роорпБройрпН роЪрпЖро▓ ро╡ро┤ро┐ роЗройрпНро▒рпБ роОройрпНройро▓ро╛ропрпН,
роирпЖро░рпБроЩрпНроХро┐ройро░рпН; роирпЖро░рпБроЩрпНроХрпБро┤ро┐, роиро┐ро░рпБродро░рпН роУроЪрпНроЪро▓ро╛ро▓рпН,
роХро░рпБроЩрпН роХроЯро▓рпН роорпБро┤роХрпНроХрпБ роОройрокрпН рокро┐ро▒роирпНрод, роХроорпНрокро▓рпИ
The people assembled milled around and mobbed Sita. And, the Rakshasa guards begain to cane them (in order to protect Sita). There was a tumultuous cry of anguish from those that were thus charged.
роЕро╡рпН ро╡ро┤ро┐ роЗро░ро╛рооройрпБроорпН роЕро▓ро░рпНроирпНрод родро╛рооро░рпИроЪрпН
роЪрпЖро╡рпНро╡ро┐ ро╡ро╛ро│рпН роорпБроХроорпНроХрпКроЯрпБ роЪрпЖропро┐ро░рпНродрпНродрпБ роирпЛроХрпНроХрпБро▒ро╛,
'роЗро╡рпН роТро▓ро┐ ропро╛ро╡родрпБ?' роОройрпНро▒рпБ роЗропроорпНрок, роЗро▒рпНро▒рпБ роОройро╛,
роХро╡рпНро╡рпИ роЗро▓рпН роорпБройро┐ро╡ро░ро░рпН роХро┤ро▒ро┐ройро╛ро░рпН роЕро░рпЛ.
As Rama, hearing the loud commotion, enquired – ‘what is all this?’ the sages, the composed ones in the assembly, let him know what was happening. роХро┤ро▒ро┐ройро╛ро░рпН connotes a communication accompanied by anguish.
роорпБройро┐ро╡ро░ро░рпН ро╡ро╛роЪроХроорпН роХрпЗроЯрпНрокрпБро▒ро╛родроорпБройрпН,
роиройро┐ роЗродро┤рпН родрпБроЯро┐родрпНродро┐роЯ роироХрпИродрпНродрпБ, ро╡рпАроЯрогройрпН -
родройрпИ роОро┤ роирпЛроХрпНроХро┐, 'роирпА, родроХро╛род роЪрпЖропрпНродро┐ропрпЛ,
рокрпБройро┐род роирпВро▓рпН роХро▒рпНро▒рпБ роЙрогро░рпН рокрпБроирпНродро┐ропрпЛропрпН?' роОройрпНро▒ро╛ройрпН.
Even before he heard the sages’ anguished report Rama would censure Vibheeshana: “Oh! The very learned one! Would you (descend to) do this inappropriate thing?”.
роХроЯрпБроирпН родро┐ро▒ро▓рпН роЕрооро░рпНроХрпН роХро│роорпН роХро╛рогрпБроорпН роЖроЪрпИропро╛ро▓рпН,
роирпЖроЯрпБроирпН родро┐роЪрпИродрпН родрпЗро╡ро░рпБроорпН роиро┐ройрпНро▒ ропро╛ро╡ро░рпБроорпН
роЕроЯрпИроирпНродройро░рпН; роЙро╡роХрпИропро┐ройрпН роЕроЯрпИроХро┐ройрпНро▒ро╛ро░рпНроХро│рпИроХрпН
роХроЯро┐роирпНродро┐роЯ ропро╛ро░рпН роЪрпКройро╛ро░рпН? - роХро░рпБродрпБ роирпВро▓рпН ро╡ро▓ро╛ропрпН!
“Oh! The highly learned one! The celestials, the godheads of the eight directions and all and sundry spectators have assembled, in a joyous celebratory mood, with a natural curiosity to see the battlefield. Who asked (you) to censure them?”
Strangely, Rama does seem to be making an effort here to gloss over the truth, that people were rushing in to see Sita. He clothes that truth with an obviously lame reason – people assembling to see the battlefield! Flags the portents unfolding?
Rama continues to upbraid Vibheeshana:
'рокро░роЪрпБроЯрпИроХрпН роХроЯро╡рпБро│рпН, роирпЗрооро┐рокрпН рокрогрпНрогро╡ройрпН, рокродрпБроородрпНродрпБ - роЕрогрпНрогро▓рпН,
роЕро░роЪрпБроЯрпИродрпН родрпЖро░ро┐ро╡рпИрооро╛ро░рпИ роЗройрпНро▒ро┐ропрпЗ роЕроорпИро╡родрпБ роЙрогрпНроЯрпЛ?
роХро░рпИ роЪрпЖропро▒рпНроХрпБ роЕро░ро┐роп родрпЗро╡ро░рпН, роПройрпИропрпЛро░рпН, роХро▓роирпНродрпБ роХро╛рогрпНрокро╛ройрпН
ро╡ро┐ро░роЪрпБро▒ро┐ройрпН, ро╡ро┐ро▓роХрпНроХрпБро╡ро╛ро░рпЛ? ро╡рпЗро▒рпБ роЙро▓ро╛ро░рпНроХрпНроХрпБ роОройрпНроХрпКро▓рпН? - ро╡рпАро░!
“Oh! Warrior! The Trimurtis, would they ever venture out without their consorts accompanying them? If the celestials and the others, mingling together, with their wives assemble to see the battlefield – should they be hustled away? What would be the fate of the ordinary mortals?”
роЖродро▓ро╛ройрпН, роЕро░роХрпНроХро░рпН роХрпЛро╡рпЗ! роЕроЯрпБрокрпНрокродрпБ роЕройрпНро▒рпБ роЙройроХрпНроХрпБроорпН, роЗройрпНройрпЗ
роЪро╛родрпБроХрпИ рооро╛роирпНродро░рпНродроорпНроорпИродрпН родроЯрпБрокрпНрокродрпБ' роОройрпНро▒рпБ роЕро░рпБро│ро┐, роЪрпЖроЩрпН роХрогрпН
ро╡рпЗродроиро╛ропроХройрпНродро╛ройрпН роиро┐ро▒рпНрок, ро╡рпЖропрпНродрпБ роЙропро┐ро░рпНродрпНродрпБ, роЕро▓роХрпНроХрогрпН роОропрпНродро┐,
роХрпЛродрпБ роЗро▓ро╛ рооройройрпБроорпН роорпЖропрпНропрпБроорпН роХрпБро▓рпИроирпНродройройрпН роХрпБрогроЩрпНроХро│рпН родрпВропрпЛройрпН.
Therefore, Oh! The Lord of Rakshasas! It is not quite becoming of you to cane charge innocent ordinary people.” Vibheeshana, on receiving this censure from Rama was afflicted with despair and squirmed.
роЕро░рпБроирпНродродро┐ роЕройрпИроп роироЩрпНроХрпИ роЕрооро░рпНроХрпН роХро│роорпН роЕрогрпБроХро┐, роЖроЯро▓рпН
рокро░рпБроирпНродрпКроЯрпБ роХро┤рпБроХрпБроорпН рокрпЗропрпБроорпН рокроЪро┐рокрпН рокро┐рогро┐ родрпАро░рпБрооро╛ро▒рпБ
ро╡ро┐ро░рпБроирпНродро┐роЯрпБ ро╡ро┐ро▓рпНро▓ро┐ройрпН роЪрпЖро▓рпНро╡ройрпН ро╡ро┐ро┤ро╛ роЕрогро┐ ро╡ро┐ро░рпБроорпНрокро┐ роирпЛроХрпНроХро┐,
роХро░рпБроирпН родроЯроЩрпН роХрогрпНрогрпБроорпН роирпЖроЮрпНроЪрпБроорпН роХро│ро┐родрпНродро┐роЯ, роЗройрпИроп роЪрпКройрпНройро╛